Tendinopatia Achillesa, czyli zapalenie ścięgna Achillesa
Tendinopatia Achillesa – zaczynając od wyjaśnienia pojęcia tendinopatii – to nic innego jak przewlekły stan zapalny ścięgna, które pomimo stosowanych różnych terapii i przedsięwzięć nie chce się zagoić. Towarzyszy jej najczęściej ból, ciągnięcie, które uniemożliwia aktywne funkcjonowanie. Bardzo często objawy nasilają się podczas wykonywania zwiększonych wysiłków fizycznych
Co to jest Ścięgno Achillesa? Jaka jest jego budowa?
Na początek trochę anatomii – czyli co z czym jak się ma.
Achilles to ścięgno kończące mięsień trójgłowy łydki, przyczepiając się do kości piętowej. Na mięsień trójgłowy składa się mięsień brzuchaty (dwie głowy), oraz położony głębiej mięsień płaszczkowaty (trzecia głowa). W budowie anatomicznej warto również wyróżnić tutaj pobliskie mięśnie strzałkowe, oraz piszczelowy tylny – one często rzutują swoimi dolegliwościami na okolicę pięty, niejednokrotnie myląc w diagnostyce rozpoznanie.
Oprócz tego istotnym elementem są również dwie kaletki maziowe – czyli struktury umożliwiające swobodny ślizg mięśnia po powierzchni kości, w tym przypadku piętowej.
Achilles, a raczej mięsień trójgłowy łydki odpowiedzialny jest za ruch zgięcia podeszwowego stopy. W chwili skurczenia się tego mięśnia, stopa opuszczana jest w dół – jak chociażby podczas stawania na palcach. Rozciąganie natomiast nastepuje w przeciwnym kierunku – zgięcie grzbietowe stopy, inaczej chodzenie na piętach 😉
Co najczęściej wywołuje Tendinopatie ścięgna Achillesa? Przyczyny
Oczywiście samych mechanizmów powstawania schorzeń ścięgna jest wiele. Natomiast w przypadku tendinopatii najważniejszy z nich to:
- przeciążanie Achillesa, czyli typowy uraz zmęczeniowy, gdzie długotrwały wysiłek prowadzi do uszkodzenia włókien kolagenowych tworzących ścięgno. Pojawia się dodatkowo płyn, ścięgno niejednokrotnie jest pogrubiałe (zwane potocznie „kalafiorem”). A ponieważ jest tam stan zapalny, niegojący się przez dłuższy czas, powstają nowe naczynka krwionośne oraz nerwowe – przez co wzrasta tkliwość, nawet na sam dotyk.
Poniżej przedstawiam Wam ujęcia USG z własnej kolekcji, z wyjaśnieniem obrazu.
Najpierw wersja „Grafik płakał”:
- żółty kolor – ścięgno Achillesa
- pomarańczowy – kość piętowa
- zielony – kaletka maziowa
- czerwony trójkąt Kagera z obecnym tłuszczykiem
A teraz oryginalny widok:
Natomiast poniżej film obrazujący ruch kaletki maziowej oraz ścięgna Achillesa podczas wykonywania zgięcia grzbietowego oraz podeszwowego stopy:
Najczęstszy scenariusz i objawy Tendinopatii ścięgna Achillesa
Pojawia się ból w Achillesie, zaczynamy rozciągać, wałkować, chodzimy na różne terapie, ale nie do końca jesteśmy zadowoleni z przebiegu leczenia, ciągle odczuwamy dyskomfort, oraz pod USG na przemian pojawia się większa lub mniejsza ilość płynu – czyli jesteśmy ograniczeni pod względem aktywności fizycznej.
W chwili ostrego stanu zapalnego Achillesa stosujemy metodykę RICE:
- Rest – odpoczynek
- Ice – chłodzenie np. lodem
- Compression – kompresja, ucisk np. bandaż, lub orteza uciskowa
- Elevation – uniesienie nogi wyżej dla zmniejszenia wysięku, obrzęku
Kolejno terapia rozluźniająca i rozciągająca poszczególne struktury podudzia.
Leczenie zapalenia ścięgna Achillesa
Im mniejszy naciąg ścięgna, pociąganie za przyczep końcowy tym szybciej się to miejsce goi. Naturalnym mechanizmem obronnym organizmu jest napinanie struktur w chwili gdy pojawia się problem (ból ostrzega nas przed dalszym działaniem, które może pogorszyć stan w tym przypadku Achillesa).
Rehabilitacja zapalenia ścięgna Achillesa – techniki
Tutaj z zalecanych technik rozluźniających:
- Masaż tkanek głębokich;
- Terapie na punktach spustowych mięśni;
- Metody FDM (praca na powięziach);
- Bańki (zarówno palone jak i próżniowe);
- Kinesiology Taping;
- Eliminacja zmian patologicznych, jak skrzywienia miednicy np. praca na taśmach mięśniowo-powięziowych;
W wielu przypadkach, nie przynosi to oczekiwanego rezultatu. Po dłuższym czasie nadal występuje ból, niejednokrotnie nie tylko podczas zwykłego funkcjonowania, ale właśnie w chwili zwiększonej aktywności.
Poniżej przedstawiam obraz tendinopatii w obrębie ścięgna – około pół roku od pojawienia się pierwszych objawów podczas biegania, ścięgno nie chciało się do końca zagoić – widoczne ciemne plamy, o zwiększonej echogeniczności (większa pochłanialność fal ultradźwiękowych, pod USG im coś bardziej płynne tym ciemniejsze) to po prostu płyn, obrzęk w okolicy zarówno kaletek jak i samego ścięgna.
Co istotne, ten pacjent również podlegał wcześniej różnym technikom leczenia:
Elektroliza przezskórna EPTE™ – leczenie Tendinopatii Achillesa
I w tym miejscu chciałbym Wam przedstawić dość innowacyjną technikę leczenia przewlekłych stanów zapalnych ścięgien, a mianowicie elektrolizę przezskórną.
Co to jest i do czego służy?
Przede wszystkim to urządzenie, którego bezpośrednie działanie ma na zadaniu zaleczenie i przyspieszenie regeneracji uszkodzonego ścięgna mięśniowego. Kwalifikują się tutaj wszelkiego rodzaju przewlekłe tendinopatie, przy których zawodziły dotychczas stosowane metody leczenia.
Na czym polega sam zabieg?
Metoda leczenia polega na wprowadzeniu dokładnie w miejsce występowania uszkodzonej tkanki i stanu zapalnego, mikroprądu galwanicznego za pomocą igiełki do akupunktury – to pod nią zachodzi reakcja elektorlizy. Wszystko odbywa się w bezpiecznych i sterylych warunkach pod kontrolą USG.
Najprościej można przedstawić elektrolizę w ten sposób 🙂
2Na + H2O –> 2NaOH + H2
W efekcie końcowym przy katodzie wydziela się wodór, a roztwór osiąga duże stężenie NaOH. Właśnie ten wodorotlenek sodu sprawia, że miejsce zaczyna szybciej się goić, przyspiesza tworzenie się włókien kolagenowych
Urządzenie zostało wyprodukowane w Hiszpanii i z sukcesami prowadzi terapie w wielu zachodnich państwach, gdzie zdecydowały się na to leczenie znane kluby sportowe jak włoska AS Roma
Obecnie mnie również możecie odnaleźć na oficjalnej stronie EPTE jako zaufane centrum wykonujące ten zabieg w Polsce
Jest też mapa ukazująca jak wiele ośrodków w Europie i samej Polsce przeprowadza zabiegi Elektrolizy EPTE:
Elektroliza przezskórna w leczeniu Tendinopatii Achillesa
Poniżej też kilka własnych fotek i filmików ukazujących jak wygląda zabieg Elektrolizy pod USG
Technika zabiegu EPTE w leczeniu zapalenia ścięgna Achillesa
W zależności od rozległości stanu zapalnego wykonuje się różną ilość nakłuć. Zazwyczaj od 3-5, wyróżniamy tu:
- Powierzchowne, powyżej Achillesa
- Bezpośrednio przez Achillesa w kierunku kości piętowej, oraz kaletek
- Bezpośrednio pod Achillesem bliżej kości piętowej
Każda część zabiegu trwa średnio ok 1m 20s
- Nakłucie podłużne przez Achillesa
- Nakłucie poprzeczne pod Achillesem
Nie ma, że boli, czy jednak boli?
- Wielu z Was zapewno zastanawia się nad bolesnością tego zabiegu i tu muszę przyznać, że zdania są podzielone, tzn. większość pacjentów poddających się tej terapii, odczuwa jedynie nakłucie igiełką, później samego zabiegu już nie. Część odczuwa również ciepło w okolicy występowania reakcji elektrolizy. Natomiast praktycznie każdy przyznaje, że codzienny ból w okolicach Achillesa był o wiele gorszy od zabiegu!
Ile tego potrzeba?
- Zazwyczaj wykonuje się od 3 do 6 zabiegów Elektrolizy przezskórnej, każdy kolejny najlepiej po tygodniowej przerwie. Co ważne pacjent otrzymuje istotne wskazówki jak przez ten czas postępować, jakie konkretnie i kiedy wykonywać ćwiczenia, jest to o tyle ważne, że zwiększa dodatkowo skuteczność leczenia.
Efekt zastosowanej terapii, czyli zdjęcie sprzed i po kilku zabiegach Elektrolizy:
Wygląd pod USG to jedno, ale najważniejsze, pozytywne odczucia pacjenta i to, że praktycznie po roku walki z bólem, w końcu mógł spokojnie wrócić do dawniejszej aktywności fizycznej, a konkretnie do biegania.
Autor: Przemysław Jeziorski
Fizjoterapeuta i dyplomowany terapeuta manualny, dla którego fizjoterapia to nie tylko praca, ale przede wszystkim pasja. W chwilach wolnych od łamania gnatów lubi podróżować i poznawać nowych ludzi.